بلک فرایدی (Black friday)

حراج بلک فرایدی چیست؟

اولین سوالی که باید به آن پاسخ داد این است که معنی کلمه بلک فرایدی چیست ؛ ترجمه لغت به لغت این عبارت، همان جمعه سیاه می‌شود، اما همان طور که در بالا خواندید، اشاره به یک روز هیجان انگیز برای خرید و فروش دارد، چه برای مشتریان و چه برای فروشندگان؛ چون مشتریان می‌توانند با قیمتی بسیار پایین‌تر به کالاهای دلخواه خود برسند و از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا و صاحبان فروشگاه‌ها نیز این فرصت را دارند که فروش بالایی را در یک روز تجربه کنند.

تخفيفات بلک فرایدی (black friday sale) بسته به نوع محصول متفاوت است و گاهی تا 90 درصد هم می‌رسد! آنچه تخفیف بلک فرایدی را برای اغلب مردم جذاب می‌کند، گستردگی محصولات تخفیف خورده است؛ اغلب فروشگاه‌ها تخفیف‌های بزرگی را برای موبایل و وسایل الکترونیکی، انواع پوشاک، اکسسوری، لوازم تحریر، اسباب بازی‌ها و … در نظر می‌گیرند؛ بنابراین کالاهایی که به طور معمول وارد حراج نمی‌شوند، هم تخفیف می‌خورند.

در سال‌های اخیر و با رشد چشمگیر فروش آنلاین، سایت های حراج بلک فرایدی هم پا به پای فروشگاه‌های کوچک و بزرگ در این روز مشارکت می‌کنند. پیش از شروع تاریخ حراج بلک فرایدی می‌توان شاهد تبلیغات ویژه فروشگاه‌ها چه  به صورت آنلاین و چه درون فروشگاهی بود.

در خرید حضوری، بلک فرایدی ساعت کار فروشگاه‌ها را به هم می‌زند و بسیاری از فروشگاه خیلی زودتر از ساعت کاری معمول خود و قبل از سحر در روز جمعه سیاه درهای خود را به روی مشتریان باز می‌کنند. برای عقب نماندن از رقابت، برخی از فروشگاه‌ها تا آنجا پیش رفته‌اند که فعالیت‌های خود را در تعطیلات شکرگزاری هم ادامه می‌دهند، در حالی که برخی دیگر شروع به ارائه فرصت‌های خرید زودتر در ماه نوامبر می‌کنند. اجناس جمعه سیاه شامل محصولاتی مثل پوشاک، لوازم خانگی و … خواهد بود.

مشتاقان واقعی خرید در حراج بلک فرایدی مشخص می‌شوند؛ افرادی که از شب قبل در خیابان کمپ می‌زنند تا در ابتدای صف فروشگاه مورد علاقه خود قرار بگیرند. جدی‌ترها  به طور کامل از شام روز شکرگزاری صرف نظر می‌کنند و برای روزها یا حتی هفته‌ها در پارکینگ‌ها کمپ می‌زنند تا خریدهای خوبی را انجام دهند. 

معمولاً تاریخ بلک فرایدی (black friday date) از اولین جمعه بعد از عید شکرگزاری تا یکشنبه ادامه دارد؛ البته اگر چیزی باقی مانده باشد و در همان روز و ساعات اول جمعه سیاه، عمده کالاها به فروش نرسیده باشد. بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین نیز اولین دوشنبه را به عنوان سایبر ماندی Cyber Monday نامیده و تخفیف‌های خوبی روی خریدهای اینترنتی می‌دهند.

فروشگاه‌ها ممکن است یک سال تمام را صرف برنامه ریزی فروش جمعه سیاه خود کنند. آن‌ها از این روز به عنوان فرصتی برای ارائه موجودی‌های مازاد با قیمت پایین‌تر و خالی کردن انبارهای خود استفاده می‌کنند و برای اقلام فصلی، مانند تزئینات تعطیلات و هدایای معمولی تعطیلات هم تخفیف‌هایی ارائه می‌کنند.

عرضه کنندگان کالاها همچنین تخفیف‌های قابل‌توجهی بر روی اقلام پرطرفدار مثل تلویزیون، دستگاه‌های هوشمند و سایر لوازم الکترونیکی ارائه می‌کنند و از این طریق مشتریان بیشتری را جلب می‌کنند.

تاریخ بلک فرایدی ۱۴۰۳ چه روزی است؟

تاریخ بلک فرایدی ۱۴۰۳، مصادف با جمعه ۹ آذرماه است. بلک فرایدی (Black Friday) که یکی از بزرگترین رویدادهای خرید در جهان است، هر ساله پس از روز شکرگزاری 🦃(Thanksgiving) در ایالات متحده برگزار می‌شود. بلک فرایدی ۲۰۲۴ نیز در تاریخ ۲۹ نوامبر 2024 برگزار خواهد شد. در این روز، نه تنها در کشورهای غربی بلکه در سراسر جهان، از جمله ایران، میلیونها نفر در انتظار تخفیف‌های ویژه و فرصت‌های خرید هستند. در ایران، این روز با نام “حراج جمعه سیاه” نیز شناخته میشود. در بلک فرایدی، اکثر برندهای کوچک و بزرگ تخفیفهای بیشتری نسبت به زمانهای دیگر ارائه میدهند و پیشنهادات جذابی را برای مشتریان خود در نظر میگیرند. در سال‌های اخیر جمعه سیاه محدود به فروشگاه‌های حضوری نیست و در فروشگاه‌های آنلاین هم برنامه ریزی می‌شود، برای مثال بلک فرایدی آمازون آمار فروشی بیشتری از بسیاری از فروشگاه‌های واقعی ثبت می‌کند. 

تاریخچه ای کوتاه و خواندنی از بلک فرایدی

جمعه سیاه در طول تاریخ خود، حوادث تلخ، شیرین و گاهی خنده داری را ثبت کرده است، چون خریداران در این روز شتاب عجیبی برای خرید دارند و ازدحام جمعیت در بسیاری از مواقع منجر به حوادثی می‌شود. به عنوان مثال، در جمعه سیاه سال ۱۹۸۳، مشتریان در فروشگاه‌های سراسر ایالات متحده برای خرید عروسک‌های Cabbage Patch Kids، اسباب‌بازی‌ محبوب آن سال، با هم درگیر شدند. یک کارگر در یک فروشگاه بزرگ در جمعه سیاه سال ۲۰۰۸ تا حد مرگ زیر پا گذاشته شد، زیرا انبوهی از خریداران پس از باز شدن درها به داخل هجوم آوردند، اما ابداع «جمعه سیاه» به چه زمانی برمی‌گردد و از چه تاریخی آغاز شد؟

نظریه اولیه این است که فروشگاه‌ها در تلاش برای تشویق به خرید تعطیلات با شور و هیاهوی بیشتر و جذب مشتریان بیشتر، شروع به ارائه تخفیفات و تبلیغات کردند. بر اساس شواهد تاریخی اولین باری که جمعه سیاه بعد از روز شکرگزاری برگزار شد، به دهه ۱۹۵۰ برمی‌گردد. 

پلیس فیلادلفیا در این مقطع گزارش‌هایی را از انبوه مردمی که فردای روز شکرگزاری برای خرید به این شهر آمدند، ثبت کرد. براساس همین روایت تاریخی، نام جمعه سیاه یا همان بلک فرایدی هم  توسط افسران پلیس فیلادلفیا گذاشته شده است.

در این روز خاص، فروشگاه‌های فیلادلفیا فروش با تخفیفات چشمگیر و رونمایی از تزئینات تعطیلات را شروع می‌کردند و علاوه بر آن، شهر نیز میزبان بازی فوتبال ارتش و نیروی دریایی در روز شنبه آخر هفته بود. در نتیجه، افسران پلیس موظف بودند برای مقابله با ازدحام مردم در شیفت‌های ۱۲ ساعته کار کنند و اجازه نداشتند، در این روز مرخصی بگیرند.

از گذشت چند سال، افسران خسته، از این روز کاری مخوف به عنوان جمعه سیاه نام می‌بردند که این نام برای همیشه بر روی روز فروش بزرگ و تخفیفات بزرگتر باقی ماند. 

البته درباره بلک فرایدی روایت‌های دیگر هم وجود دارد؛ مثلا می‌گویند فروشندگان از «جمعه سیاه» برای توصیف صف‌های طولانی و هرج و مرج عمومی که در آن روز با آن دست و پنجه نرم می‌کردند، استفاده می‌کردند. به هر حال این اصطلاح توسط پلیس یا فروشندگان، هر کدام که مطرح شده باشد، اشاره به روزی پر هیاهو و شلوغ دارد که بعد از فیلادلفیا به چند شهر مجاور مانند ترنتون و نیوجرسی هم گسترش یافت.

در اواسط ۱۹۹۰ جمعه سیاه دیگر به جشنی فراگیر در تمام ایالت متحده تبدیل شده بود که در کمپین‌های تبلیغاتی چاپی و تلویزیونی در سراسر ایالات متحده حضور داشت. در دهه ۲۰۰۰ هم جمعه سیاه رسماً بزرگترین روز خرید سال نامگذاری شد و حتی به کشورهای دیگر راه یافت. تا آن زمان، این عنوان به شنبه قبل از کریسمس تعلق داشت.

در سال ۲۰۱۱، والمارت Walmart به عنوان یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های زنجیره‌ای اعلام کرد که به جای باز کردن درهای خود در صبح جمعه، فروش خود را در عصر روز شکرگزاری آغاز خواهد کرد. این امر باعث ایجاد یک موج در میان سایر فروشگاه‌های بزرگ شد و دیگران هم به سرعت از آن پیروی کردند. امروز جمعه سیاه از یک روز طولانی‌تر است و معمولا یک آخر هفته را به خود اختصاص می‌دهد. طبق گزارش فدراسیون ملی خرده‌فروشی (NRF)، ۱۹۶.۷ میلیون مصرف‌کننده در ایالات متحده در تعطیلات آخر هفته ۲۰۲۲ خرید کرده‌اند که نزدیک به ۱۷ میلیون افزایش را نسبت به سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد.